Podstawowy zespół  transceivera KF wg. SP5WW jest znakomicie znany wśród starszych krótkofalowców, którzy w połowie lat 80-tych ubiegłego wieku (1986-1990) wykonywali własne konstrukcje radiowe. Układ został dokładnie opisany przez autora w czasopiśmie Radioelektronik nr 08/1986r. Ze względu na uniwersalność konstrukcji podstawowy zespół transceivera zyskał wielu sympatyków i jest powielany do dnia dzisiejszego.

 

 

 

 

 

 

 

W latach ok. 1986-88 wykonałem egzemplarz trx oparty na bazie tego modułu, dalszy los urządzenia nie jest mi znany. Z sentymentem w latach 2000-2011 wracałem do kolejnych wykonań i testów płytki SP5WW.

Zdjęcie transceivera na bazie SP5WW z lat ok. 1986-1988…

Układ zawiera: mieszacz diodowy (np. SBL-1),  filtr kwarcowy SSB (PP-9A2), kompletny blok pośredniej częstotliwości odbiornika (zw wzmacniaczem p.cz. na UL1221), demodulator SSB/CW (TCA440/UL1203 pełniący również funkcję regulowanego automatycznie wzmacniacza p.cz.), detektor siły sygnału odbiornika (S-metr), generatory lokalne p.cz. (BFO), kompletny układ formowania sygnału nadajnika SSB (uA741 jako wzmacniacz mikrofonowy, UL1042 jako modulator DSB), mieszacz nadajnika (mieszacz diodowy i filtr kwarcowy SSB wspólny z odbiornikiem).

By wykonać kompletny transceiver jedno lub wielo-pasmowy należy dodatkowo wykonać:  obwody wejściowe odbiornika (filtry pasmowe), generator przestrajany VFO (z odczytem częstotliwości), filtry pasmowe nadajnika, wzmacniacz mocy nadajnika. Od czasu opracowania powyższego układu do dnia dzisiejszego wykonałem ich 4 sztuki, stosując w rożnych konfiguracjach jedno-dwu lub wielopasmowych transceiverów oraz w układaczach testowych.

Opis podstawowego zespołu transceivera według SP5WW Radioelektronik 8/1986

W tym miejscu należy wyjaśnić, dlaczego powyższy układ jest tak popularny do dnia dzisiejszego.  W amatorskich konstrukcjach analogowych transceiverów KF (tj. oprócz SDR radio) nie nastąpiły większe rewolucyjne zmiany w koncepcjach układowych. Nadal dominują transceivery z pojedynczą przemiana częstotliwości i filtrem kwarcowym SSB w pośredniej częstotliwości. Postęp techniczny i technologiczny dał krótkofalowcom dostęp do tanich technologii umożliwiając np. wykonanie cyfrowych syntezerów częstotliwości jako układów wielopasmowych VFO z bardzo dokładnym przestrajaniem częstotliwości (układy DDS) czy nowoczesne elementy półprzewodnikowe umożliwiające w prosty sposób wykonanie obwodów wejściowych lub wzmacniaczy mocy nadajników.

Biorąc pod uwagę powyżej opisane nowe możliwości, w roku 2011 postanowiłem wykorzystać kolejny raz ten podzespół do budowy nowego transceivera QRP SSB na  pasmo 80m.

Moje modyfikacje układowe i koncepcja wykonania.

Główną modyfikacją układową była zamiana układu scalonego UL1221 na układ MC1350, co wpłynęło na mniejsze szumy odbiornika oraz możliwość wykonania prostego układu regulacji wzmocnienia p.cz. w wersji ręcznej lub automatycznej. Bardzo ważnym zagadnieniem jest wstawienie właściwych napięć sygnału z BFO podawanego na układ  TCA440, gdyż wpływa to zarówno na szumy odbiornika jak i na poprawność demodulacji sygnału SSB. Osoby, które narzekały na szumy  odbiornika, najczęściej nie dokonały właściwego ustawienia tego napięcia. Można to zrealizować poprzez dodatkowy dzielnik już w samym BFO.  Podobnie w przypadku kłopotów ze zrównoważeniem układu UL1042 w obwodzie modulatora DSB – należy dobrać właściwe napięcie w.cz. na ten układ i nie powinno być problemów.

Jako układ VFO wykonałem układ syntezy częstotliwości wg. SQ1GU (http://sq1gu.qrz.pl/). Układ ten bazuje na gotowej płytce kompletnego syntezera DDS AD9850. Można zaprogramować pracę syntezy na dowolnym pasmie KF, z odejmowaniem lub dodawaniem częstotliwości pośredniej.

Obwody wejściowe odbiornika wraz ze wzmacniaczem w.cz. pracują jednocześnie rewersyjnie jako filtr pasmowy nadajnika i wzmacniacz wstępny sygnału nadajnika. Jest to własne opracowanie układowe.

Wzmacniacz małej częstotliwości został wykonany na bazie układu popularnego TBA820.

Wzmacniacz w.cz. nadajnika został wykonany na bazie płytki PA OMAGA projekt SP7JNR.
Opis płytki wzmacniacza PA nadajnika 10 W.

W ten sposób powstała koncepcja kompletnego transceiver SSB QRP na pasmo 80m.

Projekt z roku 2011 nie doczekał się końcowej realizacji, gdyż rozpoczęły się prace nad pierwowzorem tej konstrukcji czy na trx Plessey.

Płytki SP5WW ( uruchomione 3 sztuki) oraz VFO przekazałem kolegom SQ9KG, SP5GOA i SP3TYJ do dalszego uruchamiania.